İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Dışişleri Bakanı Eli Cohen ile Libyalı mevkidaşı Necla el-Menguş’un İtalya’da gerçekleştirdiği görüşmenin basına sızdırılmasını eleştirerek, daha önce Arap liderlerle yapılan pek çok gizli görüşmede böyle bir durum yaşanmadığını belirtti.
Yediot Ahronot Gazetesinin haberine göre Netanyahu, Kıbrıs Rum Televizyonuna açıklamalarda bulundu.
“Arap liderlerle pek çok gizli görüşmemiz oldu. Bunlardan bir kısmı da Kıbrıs’ta idi. Bazıları Abraham Anlaşmalarıyla sonuçlandı (2020’de BAE, Bahreyn, Fas ve Sudan ile İsrail arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasını sağlayan anlaşmalar) ancak vakti gelmeden bunları açığa vurmamaya özen gösterdik.” diyen Netanyahu, Cohen-Menguş görüşmesini “alışılmadık bir durum” olarak nitelendirdi.
Kabinesindeki bakanlara “gizli siyasi görüşmelerini” kendi ofisiyle önceden koordine etme talimatını verdiğini hatırlatan Netanyahu, Cohen-Menguş görüşmesine atıfla “bir daha böyle bir şey yaşanmamasına çalışacaklarını” kaydetti.
Menguş’un, İsrail Dışişleri Bakanı ile görüşmesi tepki çekmişti
İsrail Dışişleri Bakanlığından 27 Ağustos’ta yapılan yazılı açıklamada, “İsrail ve Libya dışişleri bakanları arasında tarihi bir toplantı” gerçekleştirildiği belirtilmişti.
Açıklamada, Dışişleri Bakanı Eli Cohen’in geçen hafta İtalya’nın başkenti Roma’da Libyalı mevkidaşı Necla el-Menguş ile bir araya geldiği toplantının, “iki ülke arasında işbirliği ve ilişki olanaklarının incelenmesini” amaçladığı kaydedilmişti.
Görüşmenin, iki ülke dışişleri bakanları arasında yapılan “ilk toplantı” olduğuna işaret edilen açıklamada, “Toplantıda bakanlar, iki ulus arasındaki tarihi bağları, Libya Yahudilerinin mirasını, ülkeler arasındaki işbirliği olasılığını, İsrail’in insani konularda, tarım, su yönetimi ve daha pek çok konuda verebileceği yardımı tartıştı.” ifadeleri kullanılmıştı.
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Dışişleri Bakanı Menguş’u İsrail Dışişleri Bakanı ile görüşmesi nedeniyle görevden almış ve hakkında soruşturma açılmasına karar vermişti.
Gelişmenin kamuoyunda duyulması Libya genelinde büyük tepki çekerken, ülkede başkent Trablus’un yanı sıra birçok kentte gösteriler düzenlenmiş, siyasi ve toplumsal kesimlerden Menguş’u kınayan açıklamalar gelmişti.
Libya, İsrail’i tanımıyor
Kuzey Afrika ülkesi Libya, İsrail’i tanımıyor ve Tel Aviv ile diplomatik ilişkileri bulunmuyor. Libya pasaportunda “İşgal altındaki Filistin toprakları (İsrail) dışında bütün ülkelere gidebilir.” notu bulunuyor. Ayrıca İsrail ile ilişki kurmak kanunen yasak ve cezai müeyyideye tabi.
Libya’daki 1957 yılı 62 sayılı “İsrail’i Boykot Kanunu” adıyla bilinen yasanın ilk maddesinde “Gerçek ya da tüzel kişilerin, İsrail’deki kişi veya kurumlarla, onlara bağlı çalışanlarla herhangi bir anlaşma yapması yasaktır.” ifadesi yer alıyor.
Kanunun 7. maddesinde buna aykırı davrananların “3 yıldan az, 10 yıldan çok olmamak kaydıyla hapis cezasına çarptırılacağı” kaydediliyor.
